اثر یادگیری شبکه‌ای در پیشرفت تحصیلی

همواره ایده‌های جدیدی که مبتنی بر بررسی‌ و پژوهش اصولی باشد، در تمام حیطه‌ها مقدمات پیشرفت و حرکت روبه‌جلو را فراهم می‌کند. حوزه‌ی آموزش هم متأثر از تحقیقات و بررسی‌های جدید که به‌صورت مستمر ادامه دارند، حرکت مداوم خود را در مسیر پیشرفت ادامه داده و نواقص خود را مرحله‌به‌مرحله اصلاح کرده است.

یکی از آخرین ایده‌های مطرح‌شده بر اساس این بررسی‌ها، الگوی یادگیری شبکه‌ای است که با مدل تفکر شش‌ضلعی اجرا می‌شود. این مدل هم می‌تواند به‌صورت آنلاین اجرا شود و هم حضوری و راهی تازه را در جهت یادگیری پرنشاط و ایجاد کلاسی پویا، باز می‌کند.

اکنون که آموزش مجازی نقش بسیار پررنگ‌تری پیدا کرده و از آن به‌صورت گسترده‌تری استفاده می‌کنند، ایده‌ی یادگیری شبکه‌ای اثر بسیار خوبی بر افزایش بازدهی یادگیری خواهد گذاشت. همان طور که گفته شد، این ایده بر بستر تفکر شش‌ضلعی بنا شده و اجرا می‌شود.

اما تفکر شش‌ضلعی چیست و چگونه اجرا می‌شود؟

شناخت یک مفهوم از طریق معرفی اصطلاحات مرتبط با آن و پیونددادن آن اصطلاحات با هم و درنهایت رسیدن به مفهوم مدنظر. این تعریفی ساده و کوتاه از تفکر شش‌ضلعی است.

تفکر شش‌ضلعی طوری طراحی شده است که بچه‌ها را به تفکر انتقادی، ارتباطات بدیع، بحث و گفت‌وگو و ارائه‌ی شواهدی برای استدلالشان سوق می‌دهد. این روش را سکوی پرش برای بحثی کاملاً خلاقانه نیز می‌دانند.

اما اجرای این روند به چه‌شکلی است؟

تصویر یک شش‌ضلعی را روی تخته رسم کنید. مفهوم مدنظر را در ذهن خود نگه دارید. کلمات و اصطلاحاتی را که با مفهوم مدنظرتان مرتبط‌اند، در اطراف ضلع‌های شش‌ضلعی بنویسید. حالا از دانش‌آموز بخواهید با خواندن کلمات و پیداکردن ارتباط آن‌ها با هم، به مفهوم اصلی برسند. پس از کشف و پیداکردن مفهوم، آن را داخل شش‌ضلعی بنویسید. دوباره از آن‌ها بخواهید مفهومی را که خودشان کشف کرده‌اند، یکی‌یکی با اصطلاحات اطراف شش‌ضلعی به‌صورت جداگانه ارتباط دهند. در مرحله‌ی بعد، اصطلاحات را پاک کنید و از آن‌ها بخواهید سعی کنند اصطلاحات جدیدی را پیدا کنند که با مفهوم مدنظر ارتباط دارند.

با این روش یادگیری، در مرحله‌ی اول، دانش‌آموز با سرعت بیشتری می‌تواند به شناخت مفاهیم و تعاریف و ویژگی‌های آن‌ها دست یابد و در مرحله‌ی بعد می‌تواند آن‌ها را بسط و گسترش دهد و به معلومات خود اضافه کند.

این روش یادگیری را می‌توان در قالب گروه‌های چندنفره به‌صورت حضوری یا مجازی، انجام داد و مفاهیم را به‌صورت شبکه‌ای یاد داد. حلقه‌های دانش‌آموزی مفاهیم کشف‌شده را زیرنظر مربی با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند.